Rys historyczny
Cão da Serra da Estrela to jedna z najstarszych ras Półwyspu Iberyjskiego a wraz z Cão de castro laboreiro oraz Rafeiro do alentejo, należy do portugalskich psów pasterskich.
Debiut wystawowy tej rasy odbył się w Lizbonie w 1908 roku. Pierwszy wzorzec rasy opracował w 1922 roku doktor Correa. W 1933 roku został podany oficjalny wzorzec estreli przez profesora Marque. Od 1959 roku jest rasą uznaną przez FCI.
Popularność rasy spadała w związku ze zmianą stylu życia mieszkańców Portugalii na bardziej miejski. Stąd w latach trzydziestych rząd Portugalii rozpoczął popularyzację ras narodowych będących dziedzictwem kulturowym kraju.
Rasa przeżyła swój renesans po rewolucji w 1974 roku. Wzrost przestępczości skłonił ludzi do nabywania psów stróżujących i obronnych. Najlepiej nadawały się do tego rodzime rasy.
Użytkowość
Psy tej rasy, zarówno dziś jak i w dawniejszych czasach, pełnią funkcje jako psy stróżujące i psy obronne. Wykorzystywane są także w służbie wojskowej.
Zachowanie i charakter
Cão da Serra da Estrela jest samodzielny w pracy, odporny na trudne warunki pogodowo-terenowe. Pojętny, nieufny, wręcz agresywny wobec obcych. Nie jest psem łatwym do ułożenia, podobnie jak większość psów, które musiały w naturalnych warunkach same zadbać o swoją egzystencję. Jeżeli od wczesnego okresu szczenięctwa nie jest poddawany odpowiedniej tresurze i socjalizacji, może być niebezpieczny dla opiekunów.
Psy wyhodowane na Wyspach Brytyjskich są spokojniejsze od ich portugalskich krewniaków.
Wygląd
Jest to duży, proporcjonalny pies, wyglądem przypominający leonbergera. Posiada mocny kościec i dobrze rozwiniętą muskulaturę. Sylwetka jest kwadratowa. Kłąb powinien być wyraźnie zaznaczony i przechodzić w silny, szeroki grzbiet, którego linia może łagodnie opadać w kierunku zadu. Dobrze kątowane kończyny zapewniają energiczny ruch. W ruchu głowa i ogon są noszone nisko.
Szata i umaszczenie
Ze względu na rodzaj szaty wyróżnia się dwie odmiany tej rasy:
- Cão da Serra da Estrela a pelo comprido - czyli odmiana ostrowłosa (twardowłosa) posiadająca obfity podszerstek
- Cão da Serra da Estrela a pelo lizo - czyli odmiana długowłosa
Włos jest gruby, prosty lub lekko sfalowany, szczególnie obfity w okolicy szyi (kryza u samców) i na portkach, ogonie. Umaszczenie może być płowe, wilczaste, pręgowane lub żółte, z maską czarną lub błękitną, jednolite lub z białymi znaczeniami. Cao da serra da Estrela linieje obficie, raz w roku.
Zdrowie i pielęgnacja
Cão da Serra da Estrela żyje średnio około 13-stu lat. Istnieje ryzyko zachorowania na dysplazję stawów biodrowych.
Popularność
Rasa ta w Polsce nie występuje, cieszy się sporą popularnością w Wielkiej Brytanii.